Ảnh hưởng của các hoạt chất sinh học đến sự phục hồi thể lực (15/12/2018)
Trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển của kinh tế xã hội, thể thao Việt Nam cũng đạt được nhiều thành tích đáng kể. Để có một sức khỏe theo đuổi mơ ước của mình, các huấn luyện viên và các vận động viên phải sử dụng thuốc hoặc thực phẩm chức năng để nâng cao thể lực, việc dùng thực phẩm chức năng để phục hồi và nâng cao thể lực cho vận động viên trong tập luyện, thi đấu là một điều rất cần thiết và chấp nhận được. Tuy nhiên, bên cạnh đó các bác sĩ, huấn luyện viên cũng rất lo lắng với các tác dụng phụ đi kèm với những loại thuốc được nhập từ nước ngoài.
Theo nhu cầu đó, nhiều cơ quan nghiên cứu cũng như công ty dược đã cho ra nhiều sản phẩm thuốc tăng lực từ nguồn nhiên liệu là các hoạt chất sinh học tự nhiên có trong động vật và thảo dược nhằm tăng khả năng phục hồi thể lực cho vận động viên trong luyện tập và thi đấu và đã có tác dụng rất tốt. Với nguồn nguyên liệu dưới nước thì đa số các loại thực phẩm chức năng đều đi từ nguồn nguyên liệu động thực vật quí hiếm, làm ảnh hưởng đến giá thành cũng như nguồn cung.
Nghiên cứu quy trình công nghệ khai thác các hoạt chất sinh học từ côn trùng và động vật biển để sản xuất thực phẩm chức năng tăng cường thể lực cho vận động viên của PGS.TS Lê Quí Phượng Trung tâm Y học Thể thao - Viện Khoa học thể dục thể thao được triển khai với các hoạt chất sinh học từ một số loài cá cơm, cá chìa vôi, hầu và từ kiến, mối… đây là nguồn nguyên liệu rất dồi dào mà từ xưa đến nay nhân dân ta chỉ biết sử dụng làm thực phẩm, chế biến mắm.
Nguyên liệu bột của Phunamine được sản xuất từ bột cá cơm, cá chìa vôi hay từ nguyên liệu động vật, thảo dược bằng các công nghệ hóa sinh, cộng nghệ enzyme, công nghệ hóa học… với những thành phần dinh dưỡng khá phong phú có trong bột như các acid amin, các nguyên tố vi lượng, các hoạt chất steroid… cho thấy nguồn nguyên liệu này có nhiều hoạt chất có giá trị cho sức khỏe.
Chính vì vậy, việc nghiên cứu sản xuất viên tăng lực Phunamine nhằm nâng cao sức khỏe và tăng cường thể lực vận động viên là thể hiện sự phát huy tiềm năng và nội lực về nguồn tài nguyên và trình độ khoa học và công nghệ Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước nhằm phục vụ tốt cho các vận động viên tham gia các giải thi đấu trong nước và trong khu vực.
Để thực hiện điều này, tác giả đã sử dụng phương pháp miễn dịch ELISA để xác định hàm lượng hoạt chất sinh học hormon steroid, đây là phương pháp miễn dịch enzym với kháng thể đa dòng có độ nhạy rất cao và sự tách từ qua 1 pha rắn. Các hormon steroid của mẫu, của chuẩn và của đối chứng phản ứng với kháng thể đa dòng đã được đánh dấu bằng fluorescein ở trong ống thử và cạnh tranh với dẫn xuất của hormon steroid đã được đánh dấu bằng enzym để gắn vào số lượng hạn chế kháng thể. Một tách chất đặc biệt sẽ tách hormon steroid ra khỏi mối liên kết với SHBG và do đó lượng hormon steroid tuần hoàn tổng số sẽ được xác định. Lượng dẫn xuất hormon steroid đã được gắn tỷ lệ nghịch với lượng hormon steroid có ở trong mẫu.
Sử dụng phương pháp phân tích huỳnh quang tia X để nghiên cứu xác định hàm lượng hoạt chất sinh học, các nguyên tố hoáng vi lượng cần thiết, đây là một trong những phương pháp hiện đại và tiên tiến, nguyên lý của phương pháp này là dùng nguồn năng lượng phóng xạ tia X chiếu qua cơ chất mẫu cần phân tích và làm cho các chất có trong mẫu phát ra những tia X đặc trưng cho từng nguyên tố. Mỗi nguyên tố đó lại phát quang ra những điểm tạo ra một nguồn năng lượng và khi so với các điểm chuẩn của nó ta có thể tính ra được hàm lượng của từng chất đó; và sử dụng phương pháp điện di để xác định hàm lượng hoạt chất sinh học như protein, axit amin…
Qua quá trình nghiên cứu có thể thấy, mọi quá trình trao đổi chất đều thông qua hoạt động của hệ thống enzym và chịu sự phối hợp điều hòa của hệ thần kinh, nội tiết và hệ điều tiết tự động trong tế bào. Những tác động làm biến đổ quĩ cơ chất và thành phần nội môi trong cơ thể sẽ được điều chỉnh bởi tốc độ của các phản ứng hóa sinh trong một giới hạn nhất định. Trong điều kiện thành phần nội môi của cơ thể khi quỹ cơ chất bị phá hủy và giảm xuống thì mọi sự vận động hay điều tiết sẽ tự động cân bằng.
Vấn đề này đã được minh chứng bằng các thực nghiệm trên vận động viên trong điều kiện vận động cường độ cao, khi thành phần nội môi bằng các thực nghiệm trên vận động viên trong điều kiện vận động cường độ cao, khi thành phần nội môi bị phá hủy và quĩ cơ chất bị giảm xuống sau 1 tháng tập luyện và thi dấu. Hiệu quả phục hồi, thậm chí phục hồi nhanh 1 số chỉ tiêu về thể lực các vận động viên dưới ảnh hưởng tác dụng của bột nguyên liệu Thienamix, Nacamix và viên tăng lực Phunamine.
Châu Nam