Hướng dẫn bảo đảm an toàn truyền máu phòng chống lây nhiễm virus Zika (04/05/2016)
Bộ Y tế ban hành Quyết định số 1414/QĐ-BYT ngày 15/4/2016 về việc ban hành Hướng dẫn bảo đảm an toàn truyền máu phòng chống lây nhiễm virus Zika được áp dụng tại các cơ sở y tế tiếp nhận hiến máu, xét nghiệm sàng lọc máu, điều chế, cung cấp máu và các cơ sở y tế nhà nước và tư nhân khám bệnh, chữa bệnh có thực hiện truyền máu trong cả nước.
Virus Zika thuộc họ Flavivius, do muỗi Aedes truyền cho người - là loại muỗi gây dịch sốt xuất huyết Dengue. Ngoài đường lây truyền do muỗi, virus Zika còn có thể lây truyền qua đường máu và quan hệ tình dục không an toàn.
Thời kỳ ủ bệnh có thể kéo dài đến 02 tuần. Và chỉ có khoảng gần 20% người bị nhiễm bệnh virus Zika có những biểu hiện của triệu chứng lâm sàng như: Sốt nhẹ; đau đầu; đau mỏi cơ…Chúng ta có thể phát hiện người đã nhiễm virus Zika bằng các xét nghiệm RNA trong máu, nước tiểu, nước bọt và tinh dịch.
Theo đó, để phòng tránh nguy cơ lây truyền virus Zika qua đường truyền máu, tổ chức Y tế thế giới và Bộ Y tế yêu cầu các đơn vị y tế cần tuân thủ theo Thông tư số 26/2013/TT-BYT ban hành ngày 16/9/2013 của Bộ trưởng Bộ Y tế hướng dẫn hoạt động truyền máu và các văn bản hiện hành liên quan đến phòng chống virus Zika. Và tiến hành triển khai một số biện pháp như:
- Tiến hành trì hoãn hiến máu tạm thời tối thiểu 28 ngày đối với những người được chẩn đoán khẳng định nhiễm virus Zika; những người ở trong vùng dịch (phạm vi thôn, ấp); xuất hiện một hoặc nhiều dấu hiệu, triệu chứng lâm sàng;... Đối với những người hiến máu, cần được hướng dẫn cách để thông báo nhanh chóp và kịp thời cho các cơ sở hiến máu về những dấu hiệu, triệu chứng lâm sàng có liên quan đến virus Zika mới xuất hiện ở người đã hiến máu trong vòng 14 ngày sau khi hiến máu.
- Phòng ngừa lây truyền virus Zika trong lưu trữ máu và chế phẩm máu: Chỉ sử dụng máu sau khi đã lưu trữ từ 14 ngày trở lên đối với những đơn vị máu tiếp nhận ở vùng có dịch hoặc nghi ngờ có dịch. Và những đơn vị máu đã lấy và phát hiện người đó bị nhiễm virus Zika thì không được cấp phát để truyền máu.
- Phòng ngừa lây nhiễm virus Zika đối với người nhận máu là những bệnh nhân cần truyền máu, đặc biệt là phụ nữ đang có thai trong 03 tháng đầu của thai kỳ. Nếu cần truyền máu thì nên sử dụng máu và chế phẩm máu lấy từ vùng hoàn toàn không có dịch; máu đã được xét nghiệm virus Zika…
Và Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký.
Thảo Nguyên