LIỆT MẶT (LIỆT VII NGOẠI BIÊN) (19/06/2014)
Trong những ngày gần đây, do thời tiết thay đổi bất thường, xuất hiện những đợt nóng lạnh đột ngột làm ảnh hưởng đến sức khỏe nhiều người, chủ yếu là người cao tuổi và trẻ em. Một trong những chứng bệnh tăng đột ngột là liệt mặt. Chỉ riêng tháng 12-2013 viện Y dược học dân tộc thành phố Hồ Chí Minh đã tiếp nhận 50 bệnh nhân liệt mặt. Khu vực Bình Dương cũng xuất hiện bệnh.
Tại hội Laser y học đã tiếp nhận 04 bệnh nhân, trong đó 02 bệnh nhân cư ngụ tại thành phố Thủ Dầu Một, 02 bệnh nhân cư ngụ tại huyện Bến Cát. Cả 04 trường hợp đều là nữ, trong đó 01 người 83 tuổi, 03 người còn lại từ 22 đến 30 tuổi. Bệnh nhân nữ 83 tuổi bị Tiểu đường type 2, 01 nữ bệnh nhân mới sanh 3 tháng.
Cả 04 trường hợp trên được tiến hành Quang châm, quang trị liệu trong 30 ngày đã phục hồi tốt. Mắt bệnh nhân khép kín, nếp nhăn mũi má rõ, cảm giác vùng da mặt bị liệt tăng; khi ăn hoặc uống nước không còn chảy ở khóe miệng bên liệt; nhân trung thẳng; bệnh nhân làm động tác huýt gió không bị kéo lêch một bên. Phát âm rõ.
Bệnh nhân được quang châm các huyệt: Ấn đường, Toán trúc, Ngư yêu, Thái dương, Thừa tương; Quang trị liệu vùng các huyệt: Hạ quan, Giáp xa, Nghinh hương, Địa thương. Với Frequency 7, Level 5, Time 15- 20.
Bên cạnh đó bệnh nhân được hướng dẫn tự xoa, ấn huyệt vùng mặt và giữ ấm cơ thể.
Bệnh liệt mặt theo tên gọi Đông y là “khẩu nhãn oa tà”, chia làm 02 thể nhiệt và hàn. Thể nhiệt tương ứng với một bệnh viêm nhiễm tiến triển, còn thể hàn do nhiễm lạnh đột ngột. Đối với bệnh này bệnh nhân cần lưu ý các điểm chính sau đây:
1. Giữ ấm cơ thể, không để bị lạnh đột ngột nhất là vùng mặt. Bệnh nhân tránh ra ngoài trời sớm, chỉ nên ra ngoài khi có ánh mặt trời.
2. Mỗi sáng thức dậy nên nằm tại giường xoa nóng hai bàn tay, áp lên mặt kết hợp thở đều, mỗi lần làm từ 20 đến 50 lượt.
3. Tiếp tục ngồi trên giường hít thở đều, dùng tay vê, ấn trên các vị trí huyệt vùng đầu mặt như: huyệt Ấn đường, Toán trúc, Ngư yêu, Thái dương, Nghinh hương, Địa thương, Hạ quan, Giáp xa, Thừa tương…
Để phòng ngừa, cần tránh bị lạnh khi đi ra ngoài vào ban đêm hoặc sáng sớm. Người già ban đêm không nên ra ngoài đi tiểu; không để quạt, máy điều hòa thổi thẳng vào mặt khi ngủ. Khi bị liệt mặt, cần đến ngay bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và loại trừ một số bệnh nguy hiểm khác cũng gây liệt mặt như tai biến mạch máu não, u não, chấn thương sọ não... Ngoài ra, cần điều trị sớm các chứng viêm nhiễm ở tai, mũi, họng. Để bảo vệ mắt bên liệt khỏi gió bụi và tránh biến chứng viêm loét giác mạc, cần đeo kính râm lót gạc sạch bên trong. Ban đêm, nếu đi ngoài đường quá lạnh hoặc bị mưa, cần lau khô người và uống một ít nước ấm hãm gừng, dùng tay xoa đều vùng mặt để làm ấm mặt.
Cách xác định vị trí các huyệt
1. Ấn Đường: huyệt ngoài kinh. Điểm giữa đầu trong hai cung lông mày
2. Toán Trúc: thuộc kinh Bàng quang. Đầu trong cung lông mày
3. Dương Bạch: thuộc kinh Đởm. Giữ cung lông mày đo lên 1 thốn *
4. Nhân Trung: mạch Đốc. Giao điểm 1/3 trên và 2/3 dưới rãnh Nhân trung
5. Nghinh Hương: thuộc kinh Đại trường. Giao điểm của chân cánh mũi và nếp mũi miệng.
6. Địa Thương: thuộc kinh Vị. Giao điểm giữa khóe miệng và nếp má miệng.
7. Thừa Tương: mạch Nhâm. Chỗ lõm dưới môi dưới.
*Thốn phân đoạn vùng đầu mặt:
-Giữa 2 góc trán (Đầu duy): 09 thốn.
-Giữa 2 cung lông mày đến chân tóc trán: 03 thốn.
-Giữa chân tóc trán đến chân tóc gáy: 12thốn
Trần Đình Hợp
Hội Laser y học