Xây dựng xã hội số, chính quyền số gắn với phát triển đô thị hiện đại (26/09/2023)
Bài viết này tập trung vào mối quan hệ giữa việc xây dựng xã hội số, chính quyền số và phát triển đô thị hiện đại trong bối cảnh của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Chúng ta sẽ xem xét cách việc sử dụng công nghệ thông tin và khoa học dữ liệu có thể giúp cải thiện quản lý đô thị, tạo ra các giải pháp thông minh và nâng cao chất lượng cuộc sống cho cư dân đô thị.
Cách mạng công nghiệp 4.0 và sự phát triển của công nghệ thông tin đã thay đổi cách chúng ta sống và làm việc. Trong bối cảnh này, xây dựng xã hội số và chính quyền số đã trở thành xu hướng quan trọng, đặc biệt là trong lĩnh vực quản lý đô thị.
Xây dựng xã hội số đối với đô thị hiện đại
Sử dụng công nghệ đô thị thông minh: Đô thị thông minh sử dụng các thiết bị và cảm biến kết nối để thu thập dữ liệu liên quan đến giao thông, môi trường, và hạ tầng. Dữ liệu này giúp đô thị quản lý nguồn tài nguyên hiệu quả hơn và cung cấp dịch vụ công cộng tốt hơn. Ví dụ, hệ thống giao thông thông minh có thể dự đoán lưu lượng giao thông và điều hướng phương tiện để giảm kẹt xe và tiết kiệm thời gian cho cư dân.
Phát triển hệ thống vận hành: Chính quyền số thường áp dụng các hệ thống quản lý thông minh để theo dõi và tối ưu hóa các hoạt động đô thị. Hệ thống này bao gồm quản lý giao thông, giám sát năng lượng và nước, và cải thiện an ninh đô thị. Ví dụ, việc sử dụng camera giám sát và phân tích dữ liệu có thể giúp giảm tội phạm và tăng cường an ninh.
Dự án phát triển xanh: Xây dựng xã hội số cũng liên quan đến phát triển đô thị xanh, với việc sử dụng công nghệ để giảm tiêu thụ năng lượng và phát thải khí nhà kính. Các ngôi nhà thông minh có thể được thiết kế để tiết kiệm năng lượng và sử dụng nguồn năng lượng tái tạo. Các hệ thống quản lý nước thông minh có thể giúp tiết kiệm nguồn nước quý báu trong môi trường khô hanh.
Chính quyền số cho quản lý đô thị
Tăng cường quản lý và dự đoán: Chính quyền số sử dụng dữ liệu và phân tích dữ liệu để hiểu rõ hơn về nhu cầu của cư dân đô thị và dự đoán các vấn đề có thể phát sinh, chẳng hạn như tăng cường dự báo thời tiết để ứng phó với thiên tai. Quản lý thông minh giúp đô thị dự đoán tình trạng giao thông, nhu cầu về năng lượng, và cung cấp dịch vụ công cộng hiệu quả hơn.
Tăng cường sự tham gia công dân: Sử dụng ứng dụng di động và các nền tảng trực tuyến khác để tạo cơ hội cho cư dân tham gia vào việc quản lý đô thị, đưa ra phản ánh và đề xuất giải pháp. Các nền tảng này cung cấp kênh giao tiếp giữa chính quyền và cư dân, giúp tạo ra sự tham gia và minh bạch trong quản lý đô thị.
Thách thức và cơ hội
Bảo vệ quyền riêng tư và an ninh: Việc thu thập và sử dụng dữ liệu đô thị cần phải được thực hiện một cách cẩn thận để bảo vệ quyền riêng tư của cá nhân và đảm bảo an ninh thông tin. Chính quyền và doanh nghiệp cần thực hiện các biện pháp bảo mật mạnh mạnh để ngăn chặn việc xâm nhập và lưu trữ dữ liệu đáng tin cậy.
Chia sẻ dữ liệu và hợp tác đô thị: Để thành công, xây dựng xã hội số và chính quyền số đòi hỏi sự hợp tác giữa các đô thị và cơ quan chính phủ để chia sẻ kinh nghiệm và dữ liệu. Việc xây dựng các tiêu chuẩn và giao thức chung có thể giúp tạo ra một môi trường hợp tác tốt hơn giữa các thành phố và đô thị.
Tình hình về xây dựng xã hội số, chính quyền số tỉnh Bình Dương
Tình hình xây dựng xã hội số và chính quyền số tỉnh Bình Dương đang được chú trọng và đẩy mạnh. Tỉnh ủy Bình Dương đã ban hành Nghị quyết 05-NQ/TU ngày 19/5/2022 về chuyển đổi số tỉnh Bình Dương đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Mục tiêu của nghị quyết này là thay đổi toàn diện hoạt động quản lý, điều hành, tăng năng suất lao động, cách sống và làm việc của người dân. Đồng thời, UBND tỉnh Bình Dương cũng chỉ đạo tăng cường hiệu quả quản lý, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số sử dụng ngân sách nhà nước.
Tỉnh Bình Dương đang triển khai nhiều hoạt động như sử dụng nền tảng số quốc gia về họp trực tuyến thế hệ mới để tăng cường hiệu quả quản lý công việc. Đồng thời, cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư phục vụ giải quyết thủ tục hành chính cũng được triển khai tại bộ phận một cửa cấp tỉnh. Tỉnh Bình Dương cũng đang triển khai Trung tâm điều hành thông minh (IOC) tại các thành phố và thị xã trên địa bàn tỉnh.
Bên cạnh đó, trong giai đoạn 2016-2021, Đề án thành phố thông minh Bình Dương bước đầu đã đạt được những kết quả rất tích cực, lồng ghép các nội dung của đề án và các chương trình, dự án của tỉnh, nhiều dự án mang tính đầu đột phá, có sức ảnh hưởng rất lớn, đóng góp mạnh mẽ vào sự phát triển vượt bậc về kinh tế xã hội Bình Dương thời gian qua, có thể lượt qua một số thành tựu như: thông qua các sự kiện về hội nghị thành phố thông minh, WTSA, diễn đàn Horacis Châu á, Ấn Độ, tham gia tổ chức Trung tâm thương mại thế giới… chúng ta đã quảng bá được hình ảnh Bình Dương cho bạn bè khắp quốc tế và mở rộng được quan hệ hợp tác kinh doanh của các doanh nghiệp trong tỉnh. Một số dự án, đề án bước đầu đã đạt được kết quả tốt như: các dự án lắp đặt camera giám sát, thành lập trung tâm giám sát điều hành thông minh, kết nối với các đơn vị thực hiện chính quyền số, lập các thủ tục hành chính qua mạng, thực hiện các đề án kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh, đề án số hóa dữ liệu dân cư, các chương trình giáo dục STEM, các hội thảo, chương trình khởi nghiệp sáng tạo của các ngành, các trường đại học… đã hỗ trợ nhiều cho cộng đồng, cho doanh nghiệp và người dân…
Xây dựng xã hội số và chính quyền số có thể là công cụ mạnh mẽ để phát triển đô thị hiện đại theo phong cách nhà khoa học. Việc tận dụng công nghệ thông tin và khoa học dữ liệu có thể giúp quản lý đô thị hiệu quả hơn, cung cấp dịch vụ tốt hơn cho cư dân và làm cho cuộc sống đô thị trở nên bền vững và thông minh hơn. Tuy nhiên, việc đảm bảo bảo mật dữ liệu và tham gia cộng đồng là những thách thức cần được giải quyết một cách cẩn thận để đảm bảo rằng sự phát triển của đô thị là cân bằng và bền vững. Điều này đòi hỏi sự hợp tác và cam kết của chính quyền, doanh nghiệp, và cư dân đô thị để xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho đô thị của chúng ta.
Ngọc Trang